رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران بر اساس شاخص H

مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) در گزارشی رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات ایرانی را اعلام کرد.

به گزارش پایگاه علم و پژوهش نیوز، سید احمد فاضل‌زاده رئیس ISC گفت: موضوع مرجعیت علمی برای اولین بار در بیانات مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۴ مطرح شد، بر اساس فرمایشات ایشان هدف پژوهش دو چیز است: «یکی رسیدن به مرجعیّت علمی و حضور در جمع سرآمدان علم و فنّاوری و دوّم حلّ مسائل کنونی و آینده‌ی کشور» (مقام معظم رهبری، ۱۳۹۷/۰۳/۲۰).

فاضل‌­زاده اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین راهکار‌ها برای رسیدن به مرجعیت علمی در جامعه دانشگاهیان پیشتازی در عرصه علم و نوآوری است به گونه‌­ای که دنیا از دستاورد‌ها و نوآوری‌های علمی کشورمان استفاده کند. استفاده از تولیدات علمی دانشگاهی، غالباً با شاخص­‌های استنادی سنجیده می‌شود. این شاخص­‌ها به نوعی نشان می‌­دهند که یک اثر علمی تولید شده تا چه اندازه مبنای تولید آثار علمی جدیدتر بوده است و در علم جدید تاثیر گذاشته است. بر این اساس هم کیفیت و هم کمیت تولیدات علمی باید هم‌زمان مورد بررسی و سنجش قرار بگیرند تا هدف پیشتازی در علم میسر شود.

رئیس ISC در ادامه گفت: شاخص H که تحت عنوان شاخص «هِرش» نیز شناخته می‌شود، در سال ۲۰۰۵ میلادی توسط J. Hirsch معرفی شد. چنانچه حداقل H تعداد از انتشارات یک پژوهشگر، H تعداد استناد دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر دارای شاخص H است. به عنوان مثال، پژوهشگر A اگر حداقل ۱۲ مدرک منتشر کرده باشد که حداقل ۱۲ استناد برای آن‌ها دریافت کرده باشد، آن پژوهشگر h- index = ۱۲ دارد.

وی افزود: محبوبیت این شاخص به عنوان یک شاخص علم‌­سنجی از این واقعیت ناشی می‌شود که بهره‌وری (تعداد انتشارت) و تأثیر (تعداد استناد دریافتی) را در یک نمایه ترکیب می­‌کند. شاخص H را می‌توان برای هر سطحی (نویسنده، موسسه، مجله، کشور) اعمال کرد. این شاخص می‌تواند اطلاعاتی را در مورد نحوه توزیع استناد‌ها در مجموعه‌ای از انتشارات نشان دهد. شاخص H در سطح نویسنده، به عنوان شاخصی از دستاورد‌های علمی یک پژوهشگر در طول زندگی علمی در نظر گرفته می‌شود.

فاضل زاده بیان داشت: شاخص H به عنوان شاخصی که به نحوی نشان‌دهنده کیفیت خروجی‌های علمی و بهره‌وری پژوهشی در سطح دانشگاه و مؤسسات پژوهشی و فناوری کشور است در شاخص‌های رتبه‌بندی ISC مدنظر قرار می‌گیرد و در امتیاز نهایی و رتبه دانشگاه محاسبه می‌شود.

بنابر اعلام اداره روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین‌المللی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)؛ عدد این شاخص برای دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و فناوری حاضر در رتبه بندی بر اساس پایگاه Web of Science استخراج شده است.

۱۰ دانشگاه برتر ایران بر اساس شاخص H