۸۴۱ پژوهشگر ایرانی جزو پژوهشگران پراستناد یک‌درصد جهان/ رشد ۳۴۰ درصدی در ۴ سال

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: بر اساس روش‌های علمی استخراج داده و اطلاعات پایگاه شاخص‌های اساسی علم (ESI)، ۸۴۱ پژوهشگر ایرانی در زمره پژوهشگران پراستناد یک‌درصد برتر دنیا قرار دارند.

به گزارش پایگاه علم و پژوهش نیوز و به نقل از ایرنا، پیمان صالحی افزود: فهرست پژوهشگران پراستناد یک درصد برتر دنیا مستخرج از پایگاه شاخص‌­های اساسی علم (ESI) متعلق به شرکت کلاریویت آنالیتیکس، توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری در مهر ۱۴۰۱ تحلیل و پالایش شد.

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یادآور شد: در مرحله نخست از میان حدود ۱۰۰ هزار پژوهشگر پراستناد برتر دنیا در پایگاه شاخص‌های اساسی علم با استفاده از روش‌­شناسی پیشرفته و خودکار، بیش از ۱۴۰۰ نام پژوهشگر ایرانی (به صورت نام خانوادگی و شکل اختصاری نام کوچک) شناسایی شد سپس، کارشناسان پژوهشی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری طی فرآیندهای تخصصی پردازش‌­های مختلفی را جهت ابهام‌­زدایی این فهرست و شناسایی دقیق همه مدارک منتسب به هر پژوهشگر انجام دادند.

صالحی ادامه داد: در نتیجه، ۸۴۱ پژوهشگر با وابستگی سازمانی ایران در حوزه­‌های موضوعی مختلف شناسایی شدند که عملکرد پژوهشی و استنادی آنها بر اساس چهار شاخص علم سنجی؛ شامل نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی به تعداد کل مقالات استناد کننده، تعداد متوسط خوداستنادی به ازای هر مقاله، متوسط درصد خوداستنادی و نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) به تعداد مقالات استناد کننده (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) یک نویسنده ارزیابی شد. این شاخص‌­ها با داده­‌های کلان جهانی تطبیق داده شد و مقادیر نرمال (معیار) برای هر شاخص استخراج شد.

وی اضافه کرد: به طور کلی، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد یک درصد برتر دنیا که توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری از سال‌ ۱۳۹۸ تاکنون شناسایی شده، رشد قابل­‌توجهی داشته است. تعداد دانشمندان ایرانی این فهرست از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ به ترتیب ۲۴۹، ۳۶۱، ۵۱۲، ۶۸۵ و ۸۴۱ نفر بوده است و به این ترتیب در یک دوره چهار ساله رشد حدود ۳۴۰ درصد در ورود پژوهشگران ایرانی به فهرست یک درصد برتر دنیا مشاهده می‌شود.

براساس اعلام وزارت علوم، طبق آمار، توزیع پژوهشگران در رشته­ های مختلف یکسان نیست و در حوزه مهندسی با ۲۲۹ پژوهشگر، پزشکی بالینی ۱۴۰ نفر، چندرشته‌ای ۱۵۰ نفر، شیمی ۶۷ نفر، داروشناسی و سم‌شناسی ۵۹ نفر، کشاورزی ۲۶ نفر، ریاضیات ۲۴ نفر، علوم رایانه ۱۷نفر، علوم اجتماعی و کلیات ۱۲ نفر، زیست‌شناسی و زیست‌شیمی ۱۲ نفر، محیط زیست و بوم‌شناسی هشت نفر، علوم گیاهی و جانوری هفت نفر، علم مواد ۶ نفر، ایمنی‌شناسی ۶ نفر، میان رشته‌ای پنج نفر و علم اعصاب و روان سه نفر، میکروب‌شناسی ۲ نفر، اقتصاد و تجارت یک نفر، زمین‌شناسی یک نفر، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک یک نفر، علم فضایی ۱نفر و فیزیک ۱ نفر پژوهشگران ایرانی در حوزه‌های مختلف جایگاه‌های متفاوتی در کسب رتبه‌های یک‌درصد برتر دنیا دارند.

فهرست پژوهشگران پراستناد برتر دنیا، گزارشی دوماهنامه از پژوهشگران پراستناد در ۲۲ حوزه موضوعی علوم و علوم اجتماعی در سامانه شاخص‌­های اساسی علم (ESI) در بازه زمانی ۱۰ ساله است، به این ترتیب که پژوهشگران در هر رشته بر حسب تعداد استنادهایی که دریافت کرده­اند مرتب­سازی و سپس براساس حدود آستانه استنادی به عنوان پژوهشگران پراستناد برتر دنیا در نظر گرفته می­شوند.

همچنین برخی پژوهشگران در چند حوزه موضوعی حد آستانه استنادی لازم را کسب کرده که در تفکیک پژوهشگران به لحاظ حوزه موضوعی در دسته چند رشته ای قرار گرفته ­اند.