توسعه پایدار و دولت دانش‌بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از عوامل توسعه پایدار در کشورها است و وقتی دولت را نیز یک شرکت یا سازمان دانش‌بنیان تعریف کنیم اهمیت این قضیه همه مرزهای حساس قبلی را فراتر می‌برد. همه سازمان‌های دانش‌بنیان برای توسعه و بقای خود نیازمند دانشمندان و نخبگان خودهستند.

دولت نمی‌تواند به طور دائم با واردات، فناوری خود را توسعه دهد چرا که علاوه بر هزینه بر بودن این کار گاهی برخی موارد به لحاظ سیاسی و امنیتی فروخته نمی‌شوند و به شدت نیز استقلال یک کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد مانند اتفاقی که در صنعت هسته ای و دفاعی برای ما افتاد لذا دولت باید منابع انسانی نخبه و تخصصی خود را حمایت و تامین کند مخصوصا که در حوزه فناوری های امنیتی چون هسته‌ای و فضایی نیاز مند متخصصین ملی و ایرانی هستیم تا باریکه‌های نفوذ اطلاعاتی بسته شوند و از عرق ملی نخبگان در راستای کمتر کردن هزینه های این فناوری ها استفاده کنیم.

نخبگان و توسعه پایدار

نخبگان با توجه به تخصص‌ها و توانایی های خاص خود علاوه بر این‌که منابع انسانی هر کشور و دولتی می‌باشند بلکه به عنوان دارایی‌های نامشهود با ارزش و کلیدی نیز محسوب می‌گردند. دارایی‌هایی که سال‌ها در مدارس، دانشگاه ها و پژوهشکده ها بالیده‌اند و رشد کرده اند تا در روز موعود در خدمت ملت و مملکت خود باشند. با ظهور فناوری و تجهیزات مدرن شاهد کاهش اهمیت کارهای فیزیکی بودیم و همزمان شاهد بالارقتن ارزش نیروی فکری، نیروی تخصصی و خلاق با فکر و اندیشه ای ویژه و نوآور.این نیروی ماهر و غنی جای دارایی‌های مشهود قبلی مانند نیروی انسانی را گرفته و خود به عنوان دارایی نامشهود دولت سرعت چرخ فعالیت‌های دولت را افزایش می‌دهد.

این سرمایه‌های نادیدنی، بسیار ذی قیمت هستند ولی بسرعت نیز می‌توانند از دسترس کشور خارج شوند و توسط سازمان های فرصت طلب خارجی جذب و دزدیده شوند. با توجه به تعریف مالکیت های فکری و دارایی های نا مشهود در مورد نخبگان حتما لازم است تا از این دارایی‌ها حفاظت به عمل آید که یکی از بهترین حفاظت ها جذب و نگهداری آنها در دستگاه‌های اجرایی است.

جهت جذب و نگهداشت نخبگان در سیستم اجرایی دولت آیین نامه مخصوصی تدوین شده که هر از چندی به روز می‌شود و نهایی ترین آنها مربوط به اسفند سال پیش و تیر امسال است.

با اجرای "آیین نامه جذب و نگهداشت نخبگان در دستگاه‌های اجرایی کشور" می‌توان در علم محور کردن دولت و ایجاد مهاجرت منفی نخبگان گام مهمی برداشت.

جالب اینجاست که نخبگان عموما جویای میز و عنوان نیستند و دغدغه اصلی آنها استفاده از پتانسیل های ایشان در راستای اهداف کشور است به حدی که کار کردن در شرایط سخت باعث تهییج و تقویت آنها می‌شود و مسائل سخت را به عنوان مراحل یک بازی در عالم واقعی می‌دانند و از حل آنها لذت می‌برند.

دولت دانش‌بنیان باید پیگیر آیین نامه مذکور در راستای حفظ این دارایی های نامشهود خود باشد و دستگاه های اجرایی را ملزم به اجرای دقیق آن کند.

توجه به دو وجه «جذب و نگهداشت» نخبگان نشان از جهشی بزرگ در دستگاه های اجرایی و گامی بلند در دانش‌بنیان کردن دولت دارد. البته وجه نگهداشت نخبگان حتما سخت تر خواهد بود که با افزایش تعداد ایشان در ساختار دولت این مورد به بهترین نحو ممکن اصلاح خواهد شد.

* عضو کمیته فنی مالکیت فکری وزارت بهداشت

منبع: isti.ir